یک راه کار ساده برای معلمانی که دغدغه حجاب دارند

اگر معلم در پوشش خود از رنگ‌های شاد که در دین مبین اسلام نیز استفاده از آن تأکید شده است مانند رنگ سفید استفاده کند، احساس نزدیکی بین دانش‌آموز و معلم بیشتر خواهد شد.

چگونه یک معلم می تواند به تنهایی و بدون در اختیار داشتن امکانات و نیروی انسانی مروج حیا و حجاب باشد؟ چگونه یک دبیر یا معلم بدون آنکه بخواهد فعالیت فرهنگی یا تبلیغی را در مدرسه تدارک ببیند می تواند پیام آور حیا و عفاف برای دانش آموزانش باشد؟ آیا  یک معلم ریاضی و فیزیک هم می تواند مبلغ حجاب باشد؟

 

 

آنچه که در سال های اخیر در عرصه فعالیت های فرهنگی مدارس مشاهده می شود گویای آن است که به دلیل تبلیغات کلیشه ای و غیر کاربردی در زمینه های اعتقادی در مدارس، مخاطب دانش آموز نسبت به داده های دینی و اعتقادی که از طرف مدرسه و اولیای آن دریافت می کند عکس العمل مثبتی نشان نمی دهد و آن را کنار می زند.

در واقع به دلیل هجمه های سنگینی که امروزه در فضای جامعه بر علیه دین و احکام الهی به ویژه حجاب صورت می گیرد؛ مخاطب نوجوان و جوان، دیگر در قالب های گذشته پذیرای مفاهیم اعتقادی و فکری نیست. از طرفی پیچیدگی های عصر حاضر نیز بر این امر دامن زده است.

 

 

مدرسه تمرینی برای اجتماعی شدن

 

مدرسه به عنوان نهادی برای اجتماعی شدن کودکان و نوجوانان از جایگاه ویژه ای برخوردار است. نهادی که همواره موضوع مورد بحث متولیان آموزش و تربیت کشور بوده است. معروف است که “مدرسه خانه دوم ماست.” این جمله گویای اهمیت دغدغه ها و نگرانی های موجود در زمینه آموزش و پرورش دانش آموزان است.

امرالله امانی جامعه شناس و استادیار دانشگاه، معتقد است: مدرسه مهمترین و اساسی‌ترین نهاد جامعه‌پذیر کردن کودکان است و می‌توان آن را به عنوان نهادی دانست که کودکان ارزش‌ها، هنجارها، عرف، دین و مذهب را در قالب نظام اجتماعی، آموزش می‌بینند و با درونی کردن این ارزش‌ها و هنجارها در آینده نه چندان دور می‌توانند آن را به عنوان نقش اجتماعی در جامعه به کار ببرند.

 

پوشیدگی یک امر بدیهی است

 

یکی از رفتارهای اجتماعی که برای انسان از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است نوع پوشش او است. در جامعه ی اسلامی ایران که از پیشینه فرهنگی قوی برخوردار است و احکام دینی با زندگی مردم آمیخته شده است، داشتن پوشش مناسب باید یکی از اصول اولیه زندگی اجتماعی ما باشد. اما از آنجا که دشمنان با تمام توان و به کمک رسانه ها و فضای مجازی هجمه سنگینی را بر علیه باورها، اصول دینی و اعتقادی ما انجام می دهند توانسته اند حجاب و پوشیدگی را که امری بدیهی و فطری است؛ برای برخی  از نوجوانان  و جوانان ایرانی به امری غیر بدیهی تبدیل کنند. کار به جایی رسیده است که برخی از مردم برای پذیرفتن یک اصل ساده و فطری به دنبال استدلال های پیچیده و تو در تو می گردند تا خود را به پذیرفتن آن قانع کنند.

در این بین اولیاء متعهد مدرسه که دغدغه دین و فرهنگ دانش آموزان همواره با آنان همراه است، گاهی در پیچ و خم انتخاب نوع فعالیت های پرورشی و تبلیغی در مدارس سرگردان می شوند.

 

 

وقتی معلم ها الگو می شوند

 

در اینجا به این موضوع می پردازیم که چگونه نوع پوشش یک معلم یا دبیر به سادگی می تواند فطرت پاک دانش آموزان را تحت تأثیر قرار دهد و بدون هیچ گفتگو و بحثی، تلنگری برای دانش آموز باشد و او را به فکر وادار نماید؟

امر الله امانی در خصوص تأثیر پوشش معلمین بر دانش آموزان معتقد است: «معلم باید در زمینه پوشش به گونه‌ای لباس بپوشد که دانش‌آموز در جریان الگوپذیری خود با بهترین الگو روبرو باشد، بدین معنا که با این روش هم بحث شرعی رعایت شود و هم بحث عرفی در جای خود لحاظ شود.

 

 

وی با اشاره به اینکه معلم باید لباسی بپوشد که از طریق آن هم شئونات اسلامی رعایت شود و هم فضایی را ایجاد کند که احساس نزدیکی در دانش‌آموز به وجود آید، گفت: معتقدم اگر معلم در پوشش خود از رنگ‌های شاد که در دین مبین اسلام نیز استفاده از آن تأکید شده است مانند رنگ سفید استفاده کند، احساس نزدیکی بین دانش‌آموز و معلم بیشتر خواهد شد.»

 

 

ساده ترین قدم در این راه چیست؟

 

گاهی یک معلم از روی دغدغه نسبت به حجاب دانش آموزان تلاش بسیار می کند و از ابزار های مختلف استفاده می کند تا تصویر مثبتی از حجاب را برای دانش آموزانش ارائه دهد اما به آراستگی ظاهر خود بی توجه است؛ غافل از اینکه در تمام مدتی که او با دانش آموزانش در حال گفتگو و ارتباط گیری است و از اهمیت و ارزش حجاب سخن می گوید، دانش آموزان در حال برسی ظاهر او هستند و سعی می کنند از ظاهر او به باطنش راه یابند و معلم خود را بشناسند. در این جاست که اگر معلم همزمان که از ارزش حجاب سخن می گوید پوشش شایسته و آرام بخشی داشته باشد در واقع تا حد زیادی به هدف خود رسیده است. پس از آن دیگر با ارتباط های چهره به چهره و رعایت اخلاق می توان هر کسی را حتی دانش آموزان لج باز را به حجاب علاقمند کرد.

 

من با رنگ پوششم با دانش آموز حرف می زنم

 

خانم جوانی که خودش در مدارس دخترانه به تبلیغ مسائل اعتقادی می پردازد و مربی حجاب نیز هست می گوید: سعی من بر این بوده که صرفا در مدرسه از لباس های رنگی، شیک و جذاب برای بچه ها استفاده کنم و در مواقع خاص مثل شهادت و تولد با تغییر رنگ لباس بچه ها را متوجه کنم، چون بچه ها واقعاً دقت می کنند و سؤال می پرسند. من که در خانواده مذهبی بزرگ شده ام فرضاً در شهادت حضرت زینب (ع) لباس مشکی می پوشم ولی بچه ها که گاهاً تلویزیون هم نمی بینند ممکن است متوجه نشوند و با دیدن رنگ سیاه پوشش من و با توجه به این که همیشه رنگ های روشن مثل صورتی و سرخابی و.. در ذهنشان جا افتاده بود، حالا این مسئله برایشان سؤال می شود و من می توانم از این فرصت برای تفهیم یک سری از معارف استفاده کنم.

خانم بهرامی نیز که از مربیان اعتقادی محسوب می شود و بسیار در این زمینه موفق است می گوید: باید با دانش آموزان دوست شد و توجه آن ها را جلب کرد من سعی می کنم زمانی که قرار است به مدرسه بروم رنگ های روشن، رنگ های خیلی شاد و جذاب بپوشم و به اصطلاح خود دانش آموزان، خیلی خوش تیپ و با کلاس باشم و در خیلی از موارد شده که بچه ها به خاطر نوع پوشش به من گفتند: «خانم شما خیلی خوش تیپ هستید؛ ای کاش همه چادری ها مثل شما بودند.»

 

با سادگی هم می توان جذاب بود

 

برخی گمان می کنند برای جذاب بودن و به روز بودن باید هزینه های زیادی را در نظر بگیرند بنابراین یا از خیر آن می گذرند و یا خود را درگیر تجملات می کنند. در این صورت نه تنها به آرامش نمی رسند بلکه دچار تشویش و عادت های نادرست در مصرف می شوند.

به راحتی می توان با هزینه های حداقلی ظاهری آراسته، زیبا و جذاب داشت بطوریکه جوان امروزی که در مدرسه مخاطب ماست از ظاهر ما لذت ببرد و پیام اخلاقی مورد نظر ما را دریافت کند. آنچه در این مورد مهم است استفاده از ترکیب رنگ ها در پوشش و آگاهی از روانشناسی رنگ ها است تا با یک تدبیر ساده همان لباس هایی که در اختیار داریم را به شکل زیباتری مورد استفاده قرار دهیم. زیبایی که برای نامحرم جذاب نباشد و حجاب کامل را شامل شود.

 

آیا یک معلم فیزیک یا ریاضی هم می تواند مروج حجاب و عفاف باشد؟ 

 

نکته جالب توجه در این زمینه آن است که اگر مطلبی را که دانش آموز از معلم پرورشی خود نپذیرفته از معلم ریاضی یا فیزیک خود بشنود؛ طور دیگری به آن نگاه خواهد کرد و پذیرش بیشتری نسبت به آن خواهد داشت.

یکی از مربیان حجاب در مدارس، در این باره می گوید: «معلمان دروس اختصاصی مثل ریاضی و فیزیک می توانند بیشترین اثر را بر روی دانش آموز بگذارند. بچه ها در فضای مدرسه بیشتر عادت کرده اند که معلمان دینی و عربی را با حجاب ببینند. بنابراین معلمان این چنینی حتی اگر در فضای مدرسه تبیلغ هم نکنند می توانند با پوشش خود تأثیر گذار باشند چرا که بچه ها بسیار از معلمین خود الگو می گیرند.»

 

 

خانم بهرامی نیز معتقد است: « معلمین یک سال فرصت دارند و هر هفته چندین ساعت با بچه ها کلاس دارند بسیار می توانند مؤثر باشند، چرا که بچه ها به شدت از معلمین خود الگو می گیرند و اگر خودمان نگاهی به دوران مدرسه خود بیندازیم به یاد می آوریم که هر کدام از ما یک معلمی داشتیم که به دلیل علاقه زیاد به او سعی می کردیم خودمان را شبیه او کنیم به کیفش، مانتو و دیگر مسائلش دقت زیادی می کردیم.

بنابراین نباید معلم حتما” معلم پرورشی و دینی باشد. معلم فیزیک، معلم شیمی و دیگر دروس اختصاصی می تواند بیشترین تاثیر را بر روی دانش آموز بگذارد. فقط کافی است در بین درس چند دقیقه ای را در ارتباط با خداوند و آقا صاحب الزمان (عج) صحبت کنند. باور بفرمایید این ها نتایج فوق العاده ای می تواند داشته باشد.»

 

معلم هم انسان است و مشکلات خود را دارد

 

یک معلم ممکن است بگوید: «ما هم گرفتاری های مخصوص به خود را داریم، با مسائل خانوادگی درگیر هستیم و در عین حال باید مسائل کاری و شغلی را نیز مدیریت کنیم. فشار کاری ناشی از آموزش دادن، بسیاری از ما را آنقدر خسته می کند که دیگر توان فکر کردن به اینکه چه تیپی بزنیم که دانش آموز از ما خوشش بیاید را نداریم. چه کسی به مشکلات ما فکر می کند که ما بخواهیم محض خوشایند دانش آموز به ظاهر خود اهمیت بدهیم؟ آن هم دانش آموزی که چندان به حرف معلم خود اهمیت نمی دهد.»

در پاسخ می توان گفت؛ وقتی که ما ظاهر آراسته و مرتبی داشته باشیم اولین کسی که از آن بهره مند می شود خود شخص است این آراستگی به معنی تناسب در استفاده از رنگ ها است و این می تواند در عین سادگی و بدور از تجمل اتفاق بیفتد. این ویژگی علاوه بر اینکه بر روحیه خود معلم تأثیرگزار است و او را شاداب می کند بر تلقی دانش آموزان از او نیز تأثیر به سزایی خواهد داشت. داشتن حجاب کامل در عین آراستگی می تواند از شما یک شخصیت مذهبی و در عین حال بروز را برای دانش آموزان ارائه دهد.

در نتبجه خود معلم با وجود مشکلات فراوانی که در زندگی با آن دست و پنجه نرم می کند از این که ارتباط مؤثری با دانش آموزانش دارد که توأم با احترام و محبت است؛ احساس رضایت می کند و این حس رضایت می تواند تسکینی بر رنج های ناشی از مشکلاتش باشد و از طرف دیگر با رفتارهای محترمانه تری از جانب دانش آموزان روبرو می شود و این خود اعتماد متقابل را بین آن ها به وجود می آورد. در نهایت هر دو به آرامشی دوست داشتنی خواهند رسید.

اگر همه ی ما باور داشته باشیم که حقیقتاً “مدرسه خانه دوم ماست” لازمه پذیرفتن این امر آن است که دانش آموزان را همچون فرزندان خود بدانیم و نسبت به تفکرات و اعتقادات آنان دغدغه داشته باشیم حتی اگر آن ها حرف های ما را نپذیرند؛ لذا با باور به این مسئله، کوچک ترین قدم برای علاقمند کردن دانش آمزوان در مقاطع مختلف نسبت به حجاب و حیا، داشتن پوشش های زیبا و آراسته با رعایت احکام شرعی آن توسط اولیای مدارس و متولیان آموزش و پرورش است.

اللهم عجل لولیک الفرج...

منبع : با حجاب